W przeprowadzeniu wielu z niniejszych wywiadów brała udział polska i niemiecka młodzież. Nasze filmy kierują się właśnie przede wszystkim do młodzieży. Podróżowaliśmy wspólnie od źródła do ujścia Odry, rozmawialiśmy z wieloma świadkami historii i pytaliśmy ich o wspomnienia z ostatnich dni wojny, ucieczki, wypędzenia i przesiedlenia. O wspomnienia z dzieciństwa. Wiele z tych opowieści było historiami o nagłym i niespodziewanym dorastaniu. Część z naszych rozmówców opowiadała swoje historie po raz pierwszy w życiu. Najistotniejszym z naszych celów było to, by utrwalić i udostępnić ich opowieści możliwie szerokiemu gronu odbiorców. Posortowaliśmy wielogodzinne nagrania tematycznie. Polskie i niemieckie historie mieszają się ze sobą. Pokazują młodzieży, jak szybko życie może stracić swą stabilność. Jak reagują ludzie pozbawieni wsparcia w sytuacjach wyjątkowych? Jaki wpływ mają takie przeżycia na ich dalsze losy? Jak radzi sobie dziecko, czy też młody człowiek z takimi doświadczeniami? Na jak długo pozostaje w młodym człowieku doświadczenie bezdomności, głodu, przemocy, ucieczki czy wyobcowania?
W fikcyjno-chronologicznej kolejności opowiadamy o dzieciństwie, ojczyźnie, wojnie, ostatnich dniach wojny, przemocy, głodzie, ucieczce i wypędzeniu, o drodze ze starej do nowej ojczyzny, lecz także o powrocie do dawnych domów i próbie pojednania.
Dążyliśmy do zachowania spojrzenia wieloperspektywicznego. Nie chcemy tworzyć trwałych obrazów. Zależy nam na przekazaniu różnorodności wspomnień.
Przy pomocy historii obrazkowych, małe dzieci uczą się poznawać skomplikowany świat. Nasza obrazkowa dolina Odry pozwala poznać zarówno te dobre, jak i złe wspomnienia tworzące wspólny obraz wojennego dzieciństwa. Kliknięcie w rozmieszczone na ekranie tytuły aktywuje filmy.
Niniejsze filmy poddane zostały w listopadzie 2021 roku ponownemu opracowaniu przez polsko-niemiecką grupę młodzieży, która uzupełniła ją o materiał pochodzący z najnowszych wywiadów.
Ciekawe jest poznawanie historii własnego miasta, wsi, własnego regionu z opowieści innych ludzi. Praca z cudzymi wspomnieniami rodzi też wiele osobistych pytań. Skąd właściwie pochodzę? Jak wygląda wojenna historia mojej rodziny? Czy od zawsze mieszkaliśmy w tym samym miejscu? A może moi przodkowie też byli uchodźcami, wysiedleńcami lub przesiedlonymi? Kto może mi o tym opowiedzieć? Większość uczestników i uczestniczek naszego projektu nie znała odpowiedzi na te pytania, lecz szukając ich przeprowadzili wywiady z członkami własnych rodzin. Wiele z nich przerodziło się w rozmowy o przeszłości i o przyszłości, o cierpieniu i o przebaczeniu, o pojednaniu. Rezultaty ich dociekliwych pytań połączyliśmy w jeden film. Tak powstały nasze "Rodzinne historie".
Więcej
Tobias Lenel jest pisarzem i reżyserem teatralnym i filmowym. Od roku 1988 wyreżyserował około 75 sztuk teatralnych i oper. Od roku 2008 tworzy liczne filmy fabularne i dokumentalne. Od roku 2012 inicjuje polsko-niemieckie projekty młodzieżowe i przeprowadza wywiady ze świadkami historii. Mieszka w Berlinie oraz w Kuhbrücke nad Odrą.
Więcej
Birgit Angele, jest scenografką i artystką. Tworzy scenografię i kostiumy dla największych europejskich festiwali i scen teatralnych, jak choćby Schwitziger Festspiele, Wiener Festwochen, Oper Stockholm, Theater Göteborg, Wiener Volksoper, Staatsoper Stuttgart, Volkstheater München, Schauspielhaus Zürich, Theater Basel, Ludwigsburger Schlossfestspiele i innych.
Już w takcie studiów na Akademii Sztuk Pięknych chętnie angażowała się w projekty łączące różne dziedziny sztuki. Przykładem takich połączeń przestrzeni i sceny są jej instalacje muzealne prezentowane w Muzeum Kunst der Westküste oraz Ludwig-Kirchner-Museum w Davos.
Lukas Majka rocznik 1981, jest polsko-niemieckim operatorem kamery i edytorem filmów fabularnych i dokumentalnych. Studiował w HFF „Konrad Wolf“ w Babelsbergu. Wykłada videografikę.
Richard Marx pracuje i mieszka w Berlinie Przygodę z filmem rozpoczął jako asystent w telewizji. Po ukończeniu szkoleń z zakresu produkcji dźwięku i obrazu pracował dla stacji telewizyjnych NDR, MDR, RBB, ARD, BR, N24 i Pro7.
W latach 2009–2017 studiował kinematografię na Deutsche Film- und Fernsehakademie Berlin (DFFB). Zrealizoał szereg projektów filmowych w Niemczech i za granicą, w tym pełnometrażowy film dokumentalny o GULAG-u w Rosji, a także pierwszy pełnometrażowy film fabularny z roku 2013, kirgiską komedię „Talisman – ili stan svesdoi".
Ponadto wykłada na kierunku operator kamery Uniwersytetu Sztuk Pięknych w Berlinie oraz na Ewangelickiej Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Berlinie.
Robert Dobe jest niezależnym radiowcem i filmowcem. Pracuje w Berlinie i zajmuje się przede wszystkim reportażem i filmami dokumentalnymi. Studiował nauki o mediach i historię sztuki. Od roku 2013 prowadzi seminaria dla dorosłych, dzieci i młodzieży z zakresu kompetencji medialnej, kultury pamięci i opowiadania historii.
Dr Ewelina Wanke jest historykiem, publicystką i tłumaczką. Jej badania naukowe koncentrują się na historii szlachty i arystokracji a także na stosunkach polsko-niemieckich w XIX i XX wieku, w tym przede wszystkim historii II wojny światowej i okresu powojennego.
Jest także muzealnikiem i pedagogiem muzealnym, autorką licznych artystycznych projektów filmowych, teatralnych i dziennikarsko-historycznych z udziałem świadków historii, prowadzi seminaria i jest tłumaczką.
Więcej
Von_Für to krearywne biuro koncepcyjne i projektowo-doradcze Thomasa Nathan, mieszkającego w Stuttgarcie projektanta i artysty.
Thomas Nathan pracuje od roku 2011 jako twórca niezależny. W swej pracy łączy media, sztukę i projekt. W roku 2016 ukończył studia magisterskie Social Design na Design Academy w Eindhoven. Wcześniej studiował media audiowizualne na Wyższej Szkole Medialnej w Stuttgarcie. Porusza się pomiędzy różnymi dyscyplinami, prowadząc dialog pomiędzy materiałami, formami prezentacji i środkami wyrazu.
WięcejPrzy współpracy grupy polskich i niemieckich uczniów:
Helena Balzer
Adrian Błaszczuk
Weronika Błaszczuk
Richard Brand
Jeff van den Brandt
Hanna Broniarska
Zofia Dąbrowska
Lilli Damm
Vanessa Diebert
Hanna Jacyna
Antoni Karkoszka
Malte Koppel
Suki Kuhn
Aleksandra Kujawa
Charlin Peterziel
Hanna Poseł
Malte Siebert
Yanik Volkert
Nele Zschech
I nauczycieli:
Franz-Josef Niehus
Eliżbieta Szafranek
Projekt realizowany w ramach roku tematycznego „KRIEG und FRIEDEN. 1945 und die Folgen in Brandenburg – Kulturland Brandenburg 2020“.
Projekt "Kulturland Brandenburg 2020" jest finansowany przez Ministerstwo Nauki, Badań Naukowych i Kultury oraz Ministerstwo Infrastruktury i Planowania Regionalnego Kraju Związkowego Brandenburgia.
Dzięki uprzejmemu wsparciu Kas Oszczędnościowych Brandenburgii i Banku Inwestycyjnego Brandenburgii.
Kulturland Brandenburg
Schloßstraße 12
14467 Potsdam
Euroregion PRO EUROPA VIADRINA
Mittlere Oder e.V.
Klein-Projekte-Fonds (KPF)
Holzmarkt 7
15230 Frankfurt (Oder)